HÜSAMİYYE MEDRESESİ
Hüsamiye medresesinin Muhammed Farisi mescidi
Artuklu hükümdarı birinci Hüsameddin Timurtaş tarafından yaptırılmıştır. Günümüzde restorasyonu yapılmış ve mescidi faaliyette olan nadir eserlerimizdendir. Manevi havasını ziyaretçilerine hissettiren bir yapısı vardır. Bir kısmı satışa çıkarılarak özel mülkiyet haline gelmiştir. Şeyh Abdulkadir-i Geylani Hazretlerinin oğlu ve iki torununun kabri bu medresenin içinde olduğu ifade edilmektedir. Kaynak taramasına ihtiyaç vardır.
2019 senesi, bu külliye ve Altınboğa Medresesi açısından metafizik hareketleri andıran hadiseler sahne oldu. Bir anda yıkılan duvarlar, arkalarında gizledikleri hakikatleri haykırırcasına ortaya çıkardı. Hüsamiye külliyesinin Sahabi kabri de ihtiva eden caminin izleri, yanı başında bulunan Çeşme elvanını ile birlikte ortaya çıktı. Hissiz duvarlar bile arkalarında gizledikleri kutsalları gizlemekten hicap duyarcasına patlayıp gerçekleri ortaya çıkarırken, günümüz insanları bu ortaya çıkan bu eserlerin enkazını 3 yıldır yerde bırakabilmiştir. Galiba, insanlık, tarihinin en duyarsız dönemlerinden birini yaşamaktadır ki, bu da tarihte çok kötü ifadelerle anılacaktır.
HATUNİYYE MEDRESESİ
Tekye mahallesindedir. Kasım Padişahʼın yeğeni İbrahim Begʼin hanımı Hatice Hatun tarafından yaptırılmıştır. Yeri tekiyye camiinin olduğu alanda olup aslına uygun restorasyona ihtiyacı vardır. Cami kısmı faaldır. Kadın haklarının gündemden düşmediği günümüzde medeniyetimizin kadına verdiği değer açısından önemli bir eserdir.
HALİLİYYE MEDRESESİ
Melikzadelerden Halilʼin inşa ettiğini ve Artuklu Melik Mansur Dördüncü Necmeddin Gaziʼnin buraya defnedildiğini AbdusselamEfendi söylüyor. Ama yeri tespit edilememiştir.
ZİNCİRİYYE MEDRESESİ
Zinciriye (Sultan İsa) Medresesi
Sultan İsa tarafından yaptırılmıştır. Günümüzde ayakta kalabilen eserlerdendir. Ziyaretçilere açıktır.Artuklu Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü olarak kullanılması sayesinde restore edilebilmişti. Bu gün, Birlik Vakfı tarafından kültür ve sanat faaliyetlerinde kullanılmaktadır.
SİTTİ RADVİYYE MEDRESESİ
Sıtti Radviyye Medresesi
Artuklu meliki Nasuridddin tarafından 1206 tarihinde yapılmıştır.Abdulgani efendi 1929 senesi itibariyle hücrelerinin kısmen durduğunu ve üst kısmındaki odaların eve dönüştürüldüğünü ifade etmektedir. Günümüzde yapılan restorasyon çalışmalarında da maalesef eserin tamamı ortaya çıkarılamamıştır. Hamiyetli bir hemşerimizin medreseye ait 3 evden birini satın alarak, medreseye katılması için Vakıflar idaresine devretmesine rağmen, 10 yıldır hiç bir adım atılmaması, peygamber Efendimizin( mübarek kademi Şerifʼinin de yer aldığı mukaddes mekan, mahalle gençleri tarafından turistlerden bahşiş kapma mekanı olmaktan başka bir hüviyeti olmaması yine insanlık seviyesinin geldiği noktanın bir göstergesidir. Eski hükümet konağı arkasında yer alır. Mescidi ibadete açık olup restorasyonu kısmen yapılan medrese de ziyaretçilere açıktır.