Elbette Cemal’le imtihan edilmek isteriz ama Cemal’le imtihan edilmek bazen insanı bilinmezlik yoluna da götürebilir. Nitekim insanoğlu toprağı hep bir yar/sevgili, bereket olarak görmüştür. Fakat bu sefer toprak  (Celâlü’l-Cemâl)’i bir musibet ile insana tecelli etmiştir.  Zaten arif insanlar helâk olmayı; insanın ağlamaması, dua edememesi olarak anlamışlar ve öyle görmüşlerdir.  Allah, toprağa zelzele kün’ü ile Celâlü’l-Cemâl’ini tecelli ettirerek aslında helakımız önledi; ağlayabilmemizi ve merhamet edebilmemizi, insan vasfımızın hala var olduğunu, helak olanlardan olmadığımızı bize gösterdi.  Buda bir nimettir…. Netice de dünyaya gelişimiz de tek doğuyoruz, tek ölüyoruz ve tek hesap vereceğiz.  Ölümün sebebi hayatın varlığıdır. Hayat olmasaydı zaten ölüm olmazdı…..sonlu alemden sonsuz aleme geçiştir ölüm….hayattan terhistir…. Allahın mülkünde imtihandayız….tedbir ile mükellefiz… Allah’u Teale’nin Emirleri;  a)Evamı Tekviniye; Allah'ın kudretinin tecellisi olan ve "Sünnetullah" tabir edilen kanunlara denir. Yer çekimi, suyun kaldırma gücü, ateşteki yanma özelliği gibi…..İlim insanları yaptığı çalışmalar ve keşifler, bu tekvinî kanunlardan hareket edilerek ortaya çıkmıştır. B)Evamı Teklifiye; Allah’ın insana emir ve yasaklarıdır…bir şeyi yapmamamızı, bir şeye yaklaşmamamızı emretmesi gibi. Helaller, haramlar kısmıdır. İnsanın; kusur, acelecilik, hırs, ihmal, kuralları ihlali ve zaafı sonucunda zelzelenin meydana gelmesi ile kayıplar meydana gelmiş, ölümler olmuştur. Bu bize ağır bir ders olmuştur.  Bundan ders almalıyız.  Hz.Resul, bedir/hendek/uhud savaşlarında istişare ile gerekli tedbirleri alarak hazırlık yapmıştır.  Tedbir almak, kural ve kaidelere uygun hareket etmektir. Bundan sonra yol almak fiili duâdır ve helal dairesinin bir gereğidir.  Allah’ın yaratılış gayesi çerçevesinde yaşantımızı sürdürmemiz fiili duâdır…. Tedbiri al takdir tecelli eder….! İnsanın Zaaf’ı, Celâlü’l-Cemâl’in tecellisinde maalesef kayıplara neden olmuştur.  Allahın gayb hazinesinden verilecek sabırla bu imtihan aşılır temennisiyle dua ediyoruz.  Sebeplerin önemini kavrayalım… Bu tecelli ile imanımız imtihan edildi/ediliyor….. Ev kuracaksak ağır karuni değil, bizimle eskiyecek ev yapalım hafif olsun. Şeddadi binalara gerek yoktur.  Ecdat, Sadakayı cariyeleri olan (cami, han, hamam vs) binaları taştan, kendi evlerini kerpiç veya tahtadan yapmıştır.  Bu huy, dünyanın gelip geçiciliğine, baki olanın Allah olduğuna işarettir.  Kanaatkâr olmak, büyük şeylerden sarfı nazar etmek gerek… Bu dünya; geldik gidiyoruz özetindedir….. Her zorlukla beraber bir kolaylık vardır….. İyilik, insanı ve varlığı daima aziz bilmektir……