"Ama doğrusu Biz Âdemoğluna kat kat ikram ederek onu üstün ve şerefli kıldık. Karada ve denizde onlara ulaşım imkânı sağladık. Temiz ve helal besinlerle onları rızıklandırdık ve onları yarattıklarımızın birçoğundan üstün tuttuk (İsra 17/70." Moda oldu; bencilliği (egoyu) reddediyorum diye Ben (kişilik, şahsiyet, kimlik) bitirildi ve ben HİÇ oldu. Şimdi Batının bencilliğinin karşısında Doğunun hiççiliği var; Nihilizm (hiççilik, yokçuluk). Bir de bunu tablo yapıp duvarlara asmazlar mı; eski ve yeni yazı ile? Kocaman bir HİÇ. Ne imiş, hiçlik makamı imiş, yokluk rütbesine ulaşmakmış! HİÇ nefsini öldürmek değildir. Nefsiniz ölürse siz de yok olursunuz. Şeytan ile nefsi karıştırmayın. Nefis bizimdir, şeytan ise apaçık düşmandır. Şeytan tard edilir, nefis terbiye edilir. Nefsi Emmare (emreden nefis) bile HİÇdeğildir. Terbiye edin, iyiliği emretsin. Bir Müslümanın felsefesinde HİÇ olabilir mi? Allah insana emek verdi; Peygamber gönderdi, Vahiy gönderdi, tam kıvamında yarattı (Tin 95/4), kat kat ikram etti (İsra 17/70), yeryüzüne halife atadı (Bakara 2/30). Ve sen onu HİÇ yapıyorsun. HİÇTEN yeryüzü halifesi olur mu? Melekler bir HİÇE mi secde ettiler? Allah’ın 6236 mesajının muhatabı bir HİÇ ha? Allah karşısında haddini, eşya karşısında değerini, yani varlık hiyerarşisini bir HİÇ mi idrak edecek? Allah’ın emeğine bundan büyük saygısızlık olabilir mi? Rabbimiz senden HİÇLEŞMENİ istemiyor; Rabbimiz senden yaratılış amacına uygun bir hayat yaşamanı istiyor. Öyle bir hayat yaşa ki Allah’ın emeğine değsin; menkıben olsun, izin olsun, avazen olsun Davut gibi. Ne HİÇİ? İslam’ın ki BEN idrakidir. Esma ben üzerinden tecelli ediyor, yankılanıyor. İNSAN BİLİNÇLİ VE İRADELİ VARLIKTIR İnsan HİÇ değildir. İnan Allah’ın şaheseri ve Allah’ın umududur. Mevcudatın ekseninde Allah, mahlûkatın ekseninde insan vardır. Var olmak başlı başına bir değerdir. Rabbimizin bizi yokluktan varlık âlemine çıkartması özel bir ikramdır. İnsan müthiş bir varlık. Kapasitesinin sınırına dayanabilen sınırsız kapasiteli tek varlık. Gelişmesinin yücelmesinin sınırı yoktur. İnsan kapasitesini doldurursa Allah yeni kapasiteler verir. İnsana verir, HİÇE değil. İtaati cennetle ödüllendirilen tek varlık. Çünkü isyan etme yeteneğine sahip tek varlık Allahtan sevgi alan Allah’a sevgi veren varlık. Radiyallahu anhum ve radu anhum hitabına muhatap varlık; Allah’tan razı olan ve Allah’ın razı olduğu varlık. Allah’ın kıskançlığına muhatap olan tek varlık; Allah insana o kadar değer verir ki, insanın kendisine ortaklık ve ilahlık yakıştırmasını bir türlü affetmez. Onun için isyanının karşılığı da cehennemdir. TAKVA İnsan “esfeli safilin’lik” değildir, “eşrefi mahlûkat” da değildir. Esfeli safilin, saf halinde insanlık yarışının başlangıç noktasına dizilmektir. Eşrefi mahlûkat olup olmadığını da bilmiyoruz; 16 Kentilyon (katrilyondan sonraki) gezegende daha ne mahlûkat vardır? Allah bilir. İnsan yeryüzü halifesidir ( Bakara 2/30 ). Rabbimiz, insanı onurlandırdığı bu görevini TAKVA olarak ifade etmiştir; sorumluluk bilinci. Ve Vahyin kendisine hidayet kaynağı olabilmesi için, kulundan sorumluluk ön şartını aramaktadır (Bakara 2/2 ). İnsanın hayattaki bu rolü bihakkın, anlam ve amacına uygun bir şekilde  ( Ma Hulika Leh) oynayabilmesi için Ben sahibi, özgür olması gerekmektedir. Özgür olmalı ki, kendisine üflenen ruha ( Hicr 15/29 ) uygun görev yapabilsin. Rabbimiz de insanı köle değil, kulu olarak kabul eder: Aklını ve iradesini özgürce kullanabilen ve tam bağımsız bir birey ister. Ancak sınırlarını da çizer; Kuran sınır çizme yönetmeliğidir. Kur’an sınırsızlığa “domuzluk” der. İnsanın tek kaderi vardır o da iradesiyle seçmektir: İster imanı seç ister küfrü. Ya Allah’la ünsiyet kuracaksınız, ya da unutulacaksınız. Ya tarihin yatağını yapacaksınız, ya da bu yatakta çöp olacaksınız.  Allah Resulü böyle yaptı. Hz Muhammed’e HİÇ diyebilir misiniz? Beş vakitte okunan ezanlarla insanlar kurtuluşa davet ediliyor. HİÇ müezzin, HİÇ Müslümanları mı çağırıyor? HİÇ olan biri, hayatın aktif öznesi olamaz; olsa olsa pasif nesnesi olur; yani HİÇ. BEN Ben idrakine ulaşan şahsiyet sahibi olur. Ben, kişilik demektir, Allah’ın varlığına şahit olmanın onuru demektir, Ben, Eşhedü demektir. Eşhedü mutluluktur, kurtuluştur. Bencillik egoizmdir ve insanlık dışıdır. Mükemmelliği boş ver; noksanlı olmak güzel, kusurlu kullar daha sevimli. Kul kusurlu demek, zulümdür. Kulu kusurlu olduğu için kötülemek de zulümdür. Kusursuz kul olmaz ki? Zaafsız insan yok ki? Hiç kimse aldığı emri kusursuz olarak yerine getirememiştir bugüne kadar. “Evet, (hiçbir insan) O'nun emirlerini asla kusursuz olarak yerine getirememiştir (Abese 80/23).” Mükemmel olan sadece Allah’tır. Samed tam ve yekpare demektir ve sadece Allah Samed’dir. Kul HİÇ olamaz. Allah’ın bizden razı olması bizim O’ndan razı olmamıza bağlıdır.  Efendimizin hadisi ne güzel: “Rab olarak Allah’tan, Resul olarak Muhammed’den, Din olarak İslam’dan razı oldum.” Bunu HİÇ olmayan der mi? Birbirimize yaptığımız o güze duayı bir müddet değiştirelim; “Allah senden razı olsun” yerine, “Sen Allah’tan razı ol” diyelim. Bunu diyebilmek ben olmaktır, HİÇ olmamaktır. Seni sınırsızca övüyor ve çok seviyoruz Allah’ım