Çocukluğumuzda minarelerden okunduğunu gördüğümüz Fereç duası özellikle sıkıntılar içinde olan kardeşlerimizin sıkıntılarından kurtuluşu için okunan bir dua olduğunu biliyorduk.
Minarelerden bu dua okunduğunda; ya bir borçlunun, ya bir sorunu olanın veya doğum sırasında sıkıntı yaşayan bir bayanın sıkıntısının giderilmesi için okunduğunu anlardık.
Genellikle Mardin Bab-I Sur Melik Mahmut Camii ikindi namazı sonrası veya yaz geceleri yatsı namazı sonrası Melle Fadıl’ın yanık sesiyle okurdu Fereç duasını.
Duanın özünde 'Ya Rabbi sıkıntılar içinde kıvranan mümin kardeşlerimizin bu sıkıntıdan kurtuluşa bir an önce bir çıkış yolu nasip et.' diye dua edilirdi.
Kökeni konusunda kesin bir bilgi olmamakla birlikte Hazreti Ömer zamanında İslam Ordu'sunun Güneydoğu bölgesini fethetmesi üzerine o zamandan beri okunduğu değerlendirilmektedir. Daha sonra zor duruma düşenler için okunmuş bu dua.
Fereç duası, yaşanan tabii afetler (deprem, sel, yangın, salgın hastalıklar, savaş hali) sırasında ülke geneli için de okunan dualardandır. Her ne sebeple olursa olsun sıkıntıda olanların sıkıntılarının giderilmesi açısından okunurdu.
Fereç duası Allah’a Teâlaya bir yakarıştır. Yüce Mevlanın rahmetinin celbi için bir niyaz, bir temennidir. Amaç, minarelerden okunan bu duayı duyanların
“ÂMİN” demek suretiyle duaya icabet etmelerini sağlamaktır. Çünkü inancımıza göre, yapılan bir duaya, Allah dostunun birinin âmin demesi, duanın kabulüne karinedir, muciptir.
Yüce Mevlâ, 'Bana dua edin, ben dualarınıza icabet edeyim.' diye buyuruyor. Gelenek haline gelen bu dua yüzyıllarca devam ettiriliyor. Bu vesileyle Cenabı Allah kendisine iltica eden Müslümanları birçok hastalıktan musibetten arındırmış temizlemiştir.
Çok eski bir geçmişe dayanan bir kültürümüz var. İlim, irfan ve maneviyatla yoğrulmuş bir geçmişimiz var. Geçmişe baktığımız zaman çok büyük Allah dostları bu duayı kendi döneminde okumuş ve okutmuşlardır. Bugün ilimizde yüzyıllardır devam eden bu geleneği biz de camilerde okuyarak okutarak yaşatıyoruz.
Sıkıntılı zamanlarda musibetlerin bertaraf edilmesi, kurtuluşa erişilmesi ve dileklerin gerçekleştirilmesi amacıyla okunan Fereç duası, (FETÖ) terör örgütü 15 Temmuz 2016'daki darbe girişiminde darbecilerin emellerine ulaşmaması ve halkın bu hain girişimden muzafferle çıkması,
Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı ve Barış Pınarı Harekatlarında da Mehmetçik'in zafere ulaşması için okunmuştu…
FEREÇ DUASI;
Allahûmnê ya karibêl faraç,
Veyêmêñ bîyêdihi, mêfêtih-îl faraç,
YA ALLAH
Allahûmmē, fêrécûkê kârîp kásidû bébûkê iñdê-ike vêlêyûğiip-û
YA ALLAH
Rôh-ûl mèkrûbe, mîn ûmmeti Muhammedil Mustafa RâhimAllah, vélimen-dê lêné bil fâraç….
(Lêhé bil fâraç/Lêhû bil fâraç)
TÜRKÇE TERCÜMESİ:
Allahım aydınlığın yakın olsun…
Ey aydınlıkların anahtarı elinde olan…
Ya Allah!
Allahı’m aydınlığın yakın olsun….
Senin kapına sığınanlara elbette sahip çıkarsın Allah’ım…..
Sıkıntıda olan ruh; Muhammedi Mustafa ümmetinden olanlardır.
Rahmeti bol olan Yüce Mevlâ dua ediyoruz bizi aydınlığa çıkar…..
NOT: Fereç duası, toplumsal olaylar için okunursa, son mısraında olduğu gibi (LENE BİL FARAÇ) olarak söylenir, bir kadın için Okunuyorsa (LEHE BİL FARAÇ) şeklinde değiştirilir. Erkek İçin okunduğu zaman da son mısra (LEHU BİL FARAÇ) olarak okunur.
Remzi Yağmurcukardeş, Fatih Arıtürk ve Ayhan Mergen kardeşlerimin katkıları için teşekkür ediyorum.