ŞÂM VE SDG ANLAŞMASI MADDELER SAHADA NASIL UYGULANACAK?

Sûriye Sahnesini Yeniden Şekillendirebilecek Önemli Bir Adım Olarak Hükûmet ve Sûriye Demokratik Güçleri (SDG); Sivil ve Askerî Kurumları SÛRİYE DEVLETİ Çerçevesinde Birleştirme Konusunda Târîhî Bir Anlaşmaya Vardı.

  Ancak Uygulamada Bir Takım Zorluklar Var.   Anlaşmanın Ayrıntıları ve Şartları:   Sûriye'nin geçici başkanı Ahmed el-Şer’a ve SDG komutanı Mazlûm Abdî, Özerk Yönetim kurumlarının Sûriye devletine entegrasyonunu öngören, dini veya etnik ayrım gözetmeksizin tüm Sûriyelilerin haklarını garanti altına alan ve Kürt toplumunu özgün bir bileşen olarak tanıyan bir anlaşma imzaladı.   Abdî, ‘SDG'nin Yeniden Yapılanma Planı Kapsamında Sûriye Ordusuna Entegre Olacağını, Yabancı Savaşçıların Ateşkes Sağlandıktan Hemen Sonra Ayrılacağını’ ifade etti.   ‘Petrol ve Gaz Dâhil Kaynakların Adil Dağılımını Sağlarken, Ordu ve Kurumların Devlet Çatısı Altında Birliğine’ de vurgu yaptı.   Ancak devlet kurumlarının kuzeydoğu Sûriye'ye iâdesi ve sınır geçişlerinin devredilmesi gibi bazı maddeler derhal uygulamaya konulacak, güçlerin entegrasyonu ve petrol yönetimi gibi diğer maddeler ise uzman komitelere ihtiyaç duyacak.        UYGULAMANIN ZORLUKLARI   Uluslararası Çalışmalar Profesörü Dr. Şâhir eş-Şâhir, anlaşmanın her iki taraf için de gerekli olduğunu vurguladı ancak bazı engellere de dikkat çekti:   “SDG içinde tam entegrasyonu reddeden akımların varlığı ve SDG'yi bir terör örgütü olarak sınıflandıran Türkiye ile gerilim gibi, anlaşmanın stratejik bir ittifaka dönüşmesini engelleyebilecek belirleyiciler var.” dedi.   eş-Şâhir ayrıca güveni artırmak için güvenlik engellerinin kaldırılması ve yerinden edilenlerin geri gönderilmesi gerektiğini de vurgulayarak şunları ekledi:   "Uygulamayı engelleyebilecek dış müdahalelerin azaltılmasının yanı sıra güven inşa etmek de anahtardır."      ANLAŞMAYA KÜRT BAKIŞ AÇISI   Kürt yazar ve siyaset araştırmacısı Şîrzâd el-Yezîdî ise anlaşmanın ŞÂM'daki siyasi gidişi düzeltmek için bir fırsat olduğunu düşünüyor:   "Kürt bileşeni ilk defa anayasal olarak ulusal, siyasi ve kültürel haklara sahip özgün bir halk olarak tanınıyor ve sadece genel vatandaşlık çerçevesinde değil."   Ancak el-Yezîdî, anlaşmanın iyi niyetlere bağlı olduğuna dikkat çekerek şunları söylüyor:   "Anlaşma doğru bir yaklaşımdır ancak ŞÂM'da çoğulculuğa saygı gösterme ve güç ile zenginliği paylaşma konusunda gerçek bir siyasi irade olmadan kırılgandır."   el-Yezîdî ayrıca Washington'un Kürtleri terk ettiği yönündeki söylentileri de reddederek Washington'un DEAŞ karşısında SDG'ye verdiği desteğin devam ettiğine işaret ederek şunu ekliyor:   "Bu anlaşma Amerika'nın lobi ve sponsorluğunda yapılmıştır, bu da ona siyasi ve uluslararası güç sağlıyor."        NE OLACAK?   Anlaşma, birleşik bir Sûriye için bir umut ışığını temsil ediyor. Ancak bu her iki tarafın da, şartları kademeli olarak uygulama taahhüdüne bağlı. Başarısı muhtemelen ŞÂM'ın Kürtlerin taleplerini karşılama becerisine ve SDG'nin özerklik hırsından vazgeçmeye istekli olmasına bağlı.   Kötüleşen ekonomik koşullar ışığında anlaşma, SÛRİYE'nin kuzeydoğunun zenginliklerine yatırım yaparak toparlanması için bir fırsat teşkil edebilir.   Sonuç olarak analistler, zorluklara rağmen anlaşmanın kapsamlı bir siyasi çözüme doğru atılan ilk adım olduğuna inanıyor.   Dr. Şâhir eş-Şâhir’in dediği gibi:   “Engeller ne olursa olsun, anlaşma tarafları Sûriye'nin yıllardır eksikliğini duyduğu diyalog masasına geri getiriyor.”   el-Yezîdî ise ihtiyatlı bir iyimserlikle sözlerini şöyle tamamlıyor:   "Tarihi bir anla karşı karşıyayız... Ya demokratik bir devletin inşasına yatırım yapılacak, ya da Sûriye çatışmasının labirentinde bir başka fırsat olarak kaybedilecek."